Hovevei Zion ("Miłośnicy Syjonu"
lub "Ci, co są czuli dla Syjonu" - nazywany
także Hibbat Zion) - był ruchem powstałym około 1881
roku we wschodniej części Europy. Jest on uznawany za prekursora,
który założył podwaliny pod współczesny ruch syjonistyczny.
Nazwa ruchu wyraźnie wzorowała się na tytule
powieści Abrahama Mapu "Ahavat Zion" ("Miłość
Syjonu" - 1852 r.), w której zawierał się wyidealizowany
obraz Ziemi Izraela, która miała być utopijną krainą pokoju
i sprawiedliwości społecznej.
Członkowie ruchu żarliwie propagowali idee
powrotu "narodu wybranego" do swojej ziemi w Palestynie.
Ruch zyskał poparcie Rabina Samuela
Mohilevera (1824-1898) z Rosji i Rabina Hermana Zvi Schapiro
z Niemiec.
W 1882 roku grupa członków ruchu przybyła
do Palestyny i założyła osadę rolniczą Rishon LeZion. Później
dołączyli do nich członkowie ruchu Bilu, którzy powiększyli
osadę. Przez wiele lat większość publikacji uznawała właśnie
ruch Bilu za założyciela tej osady, jednak w rzeczywistości
jej twórcami byli członkowie Hovevei Zion.
W 1882 roku Rabin Mohilever zdołał namówić
Barona Edmonda Benjamina James'a de Rothschilda (1845-1934)
do wsparcia finansowego nowych osad żydowskich w Palestynie.
W 1884 roku trzydziestu sześciu delegatów
Hovevei Zion spotkało się w mieście Kattowitz w Niemczech
(współczesne Katowice, Polska). Podczas obrad wybrano Rabina
Samuela Mohilevera na prezydenta Hovevei Zion, natomiast
Leib Pinsker (1812-1891) został przewodniczącym ruchu.
Aby móc prowadzić legalną działalność na
terytorium Rosji, Hovevei Zion zarejestrował się jako
organizacja charytatywna. Dzięki temu na początku 1990 roku
ruch rozpoczął swoją działalność w Rosji. Od samego początku
zgodził się na ścisłą współpracę ze Stowarzyszeniem Wsparcia
Żydowskich Rolników i Rzemieślników w Syrii i Ziemi Izraela,
które wcześniej było znane jako Komitet Odessa. Jednym
z liderów ruchu był Moshe Leib Lilienblum (1843-1910) z Rosji.
Ich wspólna działalność zaowocowała
realizacją projektów utworzenia w latach 1890-1891 osad Rehovot
i Hadera.
W ruchu doszło do poważnego wewnętrznego
rozłamu pomiędzy religijnymi a świeckimi syjonistami. Odbiło
się to mocno na osadach założonych w Palestynie, gdyż różni
aktywiści usiłowali przejąć nad nimi kontrolę. Miedzy innymi
Aszer Ginzberg (1856-1927) objechał osady w Palestynie nauczając,
że w chwili obecnej nie można utworzyć państwa żydowskiego.
Uważał on, że należy rozwinąć zaledwie kilka osad żydowskich
w Palestynie, a następnie uczynić z nich duchowe centrum judaizmu,
z którego nadeszłoby odrodzenie narodu żydowskiego żyjącego
w Diasporze.
Ginzberg jest uznawany za twórcę tak
zwanego syjonizmu kulturowego, będącego alternatywą dla
syjonizmu politycznego. Syjonizm kulturowy podkreślał pojęcie
"żydowskości" i łączył świadomość własnej kultury
z akceptacją innych kultur.
W 1897 roku, podczas Pierwszego Kongresu
Syjonistycznego powstała Organizacja Syjonistyczna. Wówczas
członkowie ruchu Hovevei Zion w przeważającej większości
przyłączyli się do nowo powstałej organizacji, prowadząc dalej
swoją działalność syjonistyczną.
|