|
Witryna Żydowskiego Instytutu Historycznego -
Żydowski Instytut
Historyczny jest placówką naukową specjalizującą się w badaniach
nad dziejami i kulturą Żydów w Polsce.
Początki istnienia Instytutu wiążą się z
biblioteką utworzoną w 1881r. przy Wielkiej Synagodze w Warszawie
oraz z Biblioteką Judaistyczną i Instytutem Nauk Judaistycznych
powołanymi w 1936r. Wybuch II wojny światowej spowodował zamknięcie
wszystkich żydowskich instytucji naukowych. Zbiory biblioteczne
zostały zagrabione przez hitlerowców, a większość pracowników
naukowych zginęła. W 1944r. w Lublinie powzięto decyzję o ukonstytuowaniu
się Centralnego Komitetu Żydów Polskich. Komitet ten powołał
do istnienia pod nazwą Centralna Żydowska Komisja Historyczna.
Na wieść o odbudowaniu gmachu przedwojennej warszawskiej Głównej
Biblioteki Judaistycznej i Instytutu Nauk Judaistycznych Prezydium
Centralnego Komitetu Żydów w Polsce przeniosło Centralną Żydowską
Komisję Historyczną do Warszawy, a następnie przekształciło
ją w Żydowski Instytut Historyczny.
Instytut od samego początku funkcjonował
na zasadzie stowarzyszenia naukowego. W 1993r. przyjął formę
instytutu naukowo-badawczego i podlega Ministerstwu Kultury
i Dziedzictwa Narodowego. Jego działalność jest finansowana
przez budżet państwa oraz dotacje uzyskiwane od fundacji amerykańskich,
niemieckich i polskich oraz dotacje prywatne. Współpracuje z
licznymi placówkami w kraju i zagranicą, m.in. z Instytutem
Goethego, Niemieckim Instytutem Historycznym, Centralnym Ośrodkiem
Doskonalenia Nauczycieli, Instytutem Pamięci Narodowej, Instytutem
Simona Dubnova z Lipska (Niemcy), Florida Atlantic University
(USA).
W skład Instytutu wchodzą:
- Archiwum - liczy około 600 m. akt
usystematyzowano w trzech działach: I - akta dawnych Gmin Żydowskich
(1672-1939), II - akta z okresu II wojny światowej (1939-1945),
III - akta Centralnego Komitetu Żydów Polskich. Archiwum posiada
w swych zbiorach m. in. także prace absolwentów seminariów rabinackich
i szkół wyższych dotyczące historii, religioznawstwa i filozofii:
dokumentację takich organizacji, jak Joint, ORT. Najcenniejszą
i najobszerniejszą część (60%) stanowią dokumenty dotyczące
II wojny światowej, m. in. archiwum getta warszawskiego (tzw.
Archiwum Ringelbluma); pamiętniki pisane w gettach, obozach
pracy i obozach zagłady; akta Judenratów wielu miast; prasa
konspiracyjna; relacje osób, które przeżyły Zagładę.
- Biblioteka - posiada około 70 tys.
woluminów, z czego połowę stanowią książki w językach jidysz
i hebrajskim; czasopisma, głównie w hebrajskim i jidysz, w tym
wiele pochodzących z XIX wieku. Biblioteka zgromadziła także
ponad tysiąc rękopisów (najstarszy z IX/X w.) i blisko 2,5 tys.
starodruków. Jest jedną z największych w Europie i jedyną w
Polsce naukową biblioteką judaistyczną.
- Muzeum - posiada największy w Polsce
zbiór judaików - przedmiotów sztuki związanych z wykonywaniem
kultu (tkaniny, srebra) oraz reprezentatywną kolekcję malarstwa
i rzeźby, m. in. takich artystów jak: M. Gottlieb, A. Markowicz,
M. Trębacz, E. Kanarek, R. Kramsztyk, H. Kuna, A. Szapocznikow,
a także przedmioty pochodzące z gett i obozów zagłady. Muzeum
prowadzi działalność wystawienniczą, wydawniczą, a także edukacyjną.
Witryna
Muzeum -
- Dział dokumentacji zabytków żydowskich
- zgromadzono w nim około 40 tys. zdjęć dotyczących życia Żydów
polskich XIX i XX wieku, okresu zagłady, obecnego stanu zachowania
ocalonych obiektów sakralnych, a także miejsc upamiętniających
tragiczne losy ludności żydowskiej w czasie II wojny światowej.
- Dział naukowy - zaktywizował swoją
działalność, nawiązując bliską współpracę z innymi instytucjami
naukowymi, zwłaszcza z Instytutem Historii PAN.
- Sekcja odznaczeń "Sprawiedliwy
wśród Narodów Świata" -
- Sekcja dokumentacji ofiar Holokaustu
-
- Sekcja badań genealogicznych -
- Pracownia konserwacji dokumentów papierowych
i pracownia mikrofilmowa -
W 1947r. pracownicy
Instytutu rozpoczęli wydawanie periodyku w języku jidish "Bleter
far Geszichte" ("Zeszyty Historyczne"), a w 1949r.
polskojęzycznego "Biuletynu Informacyjnego ŻIH" (od
1951r. "Biuletyn ŻIH"), ukazującego się do dziś, od
2000r. jako "Kwartalnik Historii Żydów".
-
http://www.jewishinstitute.org.pl/publikacje.php
Zamówienia prosimy kierować na adres:
Żydowski Instytut Historyczny - Instytut
Naukowo Badawczy
ul. Tłomackie 3/5
00-090 Warszawa
tel. (48-22) 827 92 21; fax. (48-22) 827 83 72;
e-mail:
web site:
|
