W pięćdziesiąt dni po święcie Paschy
wypada Szawuot. Święto to obchodzone jest 6-go, a w diasporze
także 7-go dnia miesiąca siwan, trzeciego miesiąca roku. W Piśmie
Świętym znajdujemy następujące nazwy święta: Święto Tygodni
(hebr. "chag ha-szawuot"), Dzień Pierwszych
Owoców (hebr. "jom ha-bikurim") oraz Święto
Zbiorów (hebr. "chag ha-kacir"). Jest znane
też pod nazwą Pięćdziesiątnicy, ponieważ wypada w pięćdziesiąt
dni począwszy od drugiego dnia Paschy i kończy pięćdziesiąt
dni liczenia "omeru" (czyli czasu, jaki upływał
od potrząsania snopem w Święto Paschy do obrzędu potrząsania
w Święto Szawuot - 3 Mojż. 23:15-17).
Święto to pierwotnie oznaczało koniec zbioru
jęczmienia i początek zbioru dojrzałej pszenicy. Do Świątyni
w Jerozolimie przynoszono wtedy pierwsze dojrzałe w danym roku
owoce (winogrona, figi, jabłka, granaty, oliwki, itp.), a także
bochenki chleba upieczone z nowej pszenicy. Izraelici pielgrzymowali
z darami do Świątyni, gdzie witali ich pieśniami lewici.
Po zburzeniu Świątyni Jerozolimskiej,
znaczenie tego święta uległo zmianie. W czasach rozproszenia
Żydów, obchodzono je jako rocznicę nadania Tory Izraelowi
(2 Mojż. 19:1). W tradycji żydowskiej w dniu tego święta Mojżesz
otrzymał od Boga tablice z przykazaniami. W ten sposób uwidacznia
się nam ukryty sens tego święta. "Nie samym chlebem
żyje człowiek" (5 Mojż. 8:3), bo dokładnie po siedmiu
tygodniach od Paschy Bóg obdarował Swój lud darem jeszcze
wspanialszym niż ziemski chleb albo niebiańska manna. Bóg powierzył
wtedy Izraelowi Swoje Słowo. A ponieważ Tora (Prawo)
to jakby pieczęć przymierza pomiędzy Bogiem a Izraelem, Pięćdziesiątnica
jest zarazem świętowaniem Przymierza. W ten sposób, te
dwa krótkie dni są świętem objawienia Boga i powołania Żydów
jako narodu wybranego.
W czasie Średniowiecza, Szawuot
było pierwszym dniem pójścia dziecka do żydowskiej szkoły. Trzyletniego
chłopca strzyże się, stawia przy pulpicie w synagodze,
a następnie prowadzi do szkoły, gdzie jego rodzice rozdają wino
i słodycze, aby w przyszłości "Tora była również słodka
w jego ustach". Ten zwyczaj zachował się do współczesnych
czasów.
W wigilię Szawuot ortodoksyjni
Żydzi studiują Torę przez całą noc. Jest to czytanie
o otrzymaniu Tory na górze Synaj. Gdy odczytujący dochodzi
do miejsca nadania dziesięciu przykazań, wszyscy mężczyźni wstają.
W synagodze pierwszego dnia czyta
się Dziesięć Przykazań, otrzymanych przez Mojżesza na górze
Synaj. Czyta się również Księgę Rut, gdyż lojalność Ruty jest
symbolem lojalności Izraela wobec Tory. Synagogi
są wówczas przystrojone zielenią i kwiatami. W domach jada się
potrawy z mleka i miodu, ponieważ prawo nakazujące ofiarowanie
pierwszych owoców występuje w 2 Mojżeszowej w powiązaniu z prawem
dotyczącym mleka.
We współczesnych
czasach, w Święto Szawuot często odbywają się uroczystości bar
micwy, czyli przyjęcia 13-letnich chłopców do grona wiernych
w synagodze, oraz bat micwy dla dziewcząt. W Izraelu
jest to dzień zawierania małżeństw. Tego dnia odbywa się wiele
uroczystości.
Fragment modlitwy
odmawianej w Święto Szawuot:
"(...) Pochwalonyś Ty, Wiekuisty, Boże nasz, Królu wszechświata,
który wybrałeś nas spośród wszystkich narodów i wyniosłeś nas
nad wszystkie języki i poświęciłeś nas przykazaniami Swymi.
I nadałeś nam, Wiekuisty, Boże nasz, w miłości, uroczystości
na radość, święta i pewne pory na uciechy, dzień ten Święta
Tygodni, porę nadania Zakonu naszego, zwołanie święte (...)
Pamiętaj o nas, Wiekuisty, Boże nasz, w dniu tym ku dobremu
i obdarz nas w nim błogosławieństwem i dopomóż nam w nim do
życia. A słowem zbawienia i miłosierdzia osłoń nas i bądź nam
łaskawym, i zmiłuj się nad nami i zbaw nas, gdyż do Ciebie zwrócone
są oczy nasze, gdyż Bogiem, Królem litościwym i miłosiernym
jesteś Ty."
"Haftora"
na Święto Szawuot:
dzień pierwszy - 2 Mojż. 19,20; 4 Mojż. 28:26-31; Ez. 1:1-28;
3:12.
dzień drugi - 5 Mojż. 15:19-16:17; 4 Mojż. 28:26-31; Hab. 2:20-3:19.
|